N₂O là một loại hóa chất dạng khí với tên gọi hoá học là NiDinitơ monoxide (còn gọi là khí gây cười), được sản xuất, kinh doanh để sử dụng trong một số lĩnh vực như công nghiệp (sản xuất pin mặt trời; chất bán dẫn, chip và linh kiện điện tử công nghệ cao; hàn, cắt; dùng cho máy, thiết bị phân tích; tăng công suất động cơ…), y học (để gây mê, an thần, giảm đau trong lĩnh vực nha khoa, sản khoa, thể thao…) và trong thực phẩm (phụ gia thực phẩm).

Do đặc tính gây cười khi hít vào của khí N₂O nên một số đối tượng đã lạm dụng loại khí này để bơm vào bóng bay với tên gọi là “bóng cười” để sử dụng hít trực tiếp khí có trong quả bóng. Việc lạm dụng, sử dụng không đúng mục đích khí N₂O trong vui chơi, giải trí (sử dụng “bóng cười”) khi hít vào cơ thể con người có khả năng tác động, kích thích mạnh lên một số điểm của hệ thần kinh, tạo ra cảm giác lâng lâng và gây cười sảng khoái; có thể gây ra các rối loạn như: cảm giác châm chích ở đầu các chi và đi lại loạng choạng, gây ra rối loạn khí sắc, rối loạn trí nhớ, rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến tim mạch, hạ huyết áp, thiếu máu lên não. Sử dụng “bóng cười” đặc biệt nguy hiểm khi dùng chung với một số ma túy khác làm mất kiểm soát năng lực hành vi, gây mất an ninh trật tư và nguy hiểm cho xã hội.

Thực hiện Chỉ thị số 10/CT-BCT ngày 05/11/2024 của Bộ Công Thương về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm soát hoá chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp và Văn bản số 309/VP-XD2 ngày 13/01/2025 của Ủy ban nhân dân thành phố về việc tăng cường quản lý nhập khẩu, mua bán, sử dụng khí N₂O, Sở Công Thương yêu cầu các doanh nghiệp có hoạt động sản xuất, kinh doanh, sử dụng khí N₂O trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành phố nghiêm túc thực hiện các nội dung sau:

1. Chỉ được phép sản xuất, kinh doanh hóa chất hạn chế N₂O sau khi có Giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp do Bộ Công Thương cấp theo quy định. Duy trì đủ điều kiện trong suốt quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh; nếu có thay đổi, phải báo cáo ngay về Cục Hóa chất (Bộ Công Thương) để giám sát quá trình thực hiện.

2. Tăng cường các biện pháp quản lý, kiểm soát N₂O trong quá trình hoạt động kinh doanh. Chỉ được bán hóa chất hạn chế N₂O cho các đối tượng đủ điều kiện theo quy định tại Nghị định số 113/2017/NĐ-CP ngày 09 tháng 10 năm 2017 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hóa chất. Cụ thể:

+ Đối tượng mua hóa chất N₂O để kinh doanh phải có Giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp do Bộ Công Thương cấp phép và đảm bảo đủ điều kiện kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh quy định tại Điều 15 của Nghị định số 113.

+ Đối tượng mua hóa chất N₂O để sử dụng phải làm rõ mục đích sử dụng và phải đảm bảo đáp ứng các yêu cầu quy định tại Chương V của Luật Hóa chất. 

+ Có trách nhiệm cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin liên quan đến đặc điểm, tính chất nguy hiểm của hóa chất N₂O và thực hiện chuyển giao đầy đủ phiếu an toàn hóa chất của hóa chất N₂O đến khách hàng theo quy định. 

3. Khuyến khích tổ chức, cá nhân mua hóa chất hạn chế chủ động yêu cầu tổ chức, cá nhân bán hóa chất cung cấp Giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế và Phiếu an toàn hóa chất.

4. Chủ động đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin về mặt trái của hóa chất N₂O đến các khách hàng; hậu quả, tác hại của việc sử dụng “bóng cười” để lạm dụng hít trực tiếp khí N₂O có trong quả bóng gây ảnh hưởng sức khỏe đến người dân, đặc biệt là đối tượng thanh, thiếu niên.

5. Thường xuyên cập nhật các quy định về hoạt động hóa chất, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, công nhân viên về mức độ nguy hiểm của hóa chất, ý thức tuân thủ các quy định pháp luật về quản lý hóa chất, đảm bảo an toàn trong hoạt động hóa chất.

6. Kịp thời phát hiện và thông báo đến các cơ quan chức năng trên địa bàn (Công an thành phố, Sở Công Thương, chính quyền địa phương…) về các đối tượng mua hóa chất N₂O nhưng kinh doanh hoặc sử dụng trái phép, trái mục đích để xử lý theo quy định.

Sở Công Thương yêu cầu các doanh nghiệp nâng cao trách nhiệm, nghiêm túc triển khai thực hiện các nội dung trên./.